Greet Limpens van Overbeek, Zenmeditatie is samenvallen met de stilte

door Marja de Groote

In november 2003 ontving Greet Limpens1 (1936-2014), als tweede vrouw na zuster Elisabeth Dinnissen, transmissie van Ton. Net als zuster Elisabeth kwam ze via boeken van pater Lassalle in contact met het zenboeddhisme. In 1985 werd hij haar leraar. Zij begon met zenmeditatie in 1981 in de Slangenburg in Doetinchem. Daarover schrijft zij in het artikel Met een open geest door onbekende streken: over de overvloed aan zenliteratuur.2 Er zijn twee categorieën boeken over zen die haar aan het denken zetten: intellectualistische, zwaarwichtige zenliteratuur en boeken waarin beginnelingen uitgebreid over de zenweg geïnstrueerd worden. Greet houdt juist een pleidooi voor onbevangen en onvoorbereid beginnen met zenmeditatie, precies zoals zij zelf begon na ampele instructie van Pater Helwig in de Slangenburg: hoe fysiek te zitten en hoe te letten op de ademhaling. Dat is alles. Ze wist niet wat haar te wachten stond. Haar eerste jaren beschrijft zij als een woestijnervaring, met veel lichamelijke pijn, grote eenzaamheid en slapeloze nachten. Toch voelde ze intuïtief dat de meditatie louterend en heilzaam voor haar was. Greet haalt ook Ton aan over het begin van zijn zenweg. Hij vertelde haar dat Kobori en Teh Cheng hem nauwelijks instructie gaven. En over Masao Abe zei Ton: “zijn instructie duurde nog geen minuut”.

Sesshins in de Slangenburg en elders

In de jaren 80 was Greet Limpens vrijwilliger in de Slangenburg, in die tijd één van de weinige plaatsen in Nederland waar de beoefening van zenmeditatie werd aangeboden. De zenmeditaties worden er afgewisseld met de diensten in de kapel. Naast de eucharistieviering zingen de monniken vijf keer per dag psalmen. Vanaf het begin was voor Greet Limpens de ontmoeting tussen zenmeditatie en de christelijke traditie belangrijk. Het mediteren en de stilte openden haar gemoed voor de oeroude gezangen.3

De vraag naar stilte retraites werd steeds groter en de gemeenschap van monniken besloot de oude abdijhoeve, gelegen naast de Willibrordsabdij waar de monniken wonen, te laten verbouwen tot stiltecentrum. Greet Limpens was hier nauw bij betrokken. Vanaf 1996 zat ze in de denktank en dacht mee over de opzet en het beheer van een stiltecentrum. In 1999 waren de plannen gerealiseerd en werden maandelijks zenmeditaties gehouden met drie ‘inleiders’ zoals dat toen heette: naast Greet waren dat Pater Gerard Helwig en Ton. Pater Helwig leerde zenmeditatie in 1972 bij Lassalle en legde een verbinding tussen zen en christelijke mystiek. Hij typeerde haar graag als ‘christelijke zen’. Juist de combinatie met de liturgie en het getijdengebed van de monniken geeft de zenbeoefening een extra dimensie die elders niet gevonden wordt. Helwig begeleidde zenmeditaties vanaf 1980 tot 2011. Greet Limpens was goed bevriend met Helwig, die als monnik tot 13 april 2012 in de Slangenburg leefde. Hij overleed,  92 jaar oud, in 2013. Naast sesshins in de Slangenburg, in 2003 samen met Ton, waren er ook sesshins met Greet elders. In het jaar 2000 bijvoorbeeld organiseerde de zengroep Noord-Limburg een tweedaagse in Bree in de Belgische provincie Limburg net over de grens tussen Weert en Roermond.

Het charisma van Ton trok in Vlaanderen en Nederland ‘veel volk’. In zijn tijd in Leuven als prof was hij in 1971 na zijn reis naar Japan en zijn ontmoetingen met Masao Abe en Kobori, op verzoek van zijn studenten een meditatiegroep gestart. Aanvankelijk was Vlaanderen zijn thuisland. Er waren zendagen in Averbode en Drongen. Eerst werd het merendeel van de sesshins in Drongen nabij Gent georganiseerd door Betty De Greef. Later organiseerden Jo Ampe en Carine Pulinckx de sesshins in Drongen of in Vaalbeek ten zuiden van Leuven. In 1991 ging Ton met emeritaat. Hij ging in Nijmegen wonen en Nederland werd ook meer en meer zijn werkterrein. Leo Giesen en Louise Kleinherenbrink hebben veel gedaan om wat in België al bestond in Nederland op te zetten: lokale meditatiegroepen en de organisatie van sesshins. Er ontstond steeds meer een verschuiving van België naar Nederland. Vanaf 1999/2000 werden de sesshins in Steyl georganiseerd. Ook Greet Limpens nam vanaf het begin deel aan sesshins van Ton  in Drongen en later in Steyl. Sinds haar transmissie was er tijdens die sesshins gelegenheid tot dokusan bij Greet. In Maastricht had Greet haar eigen zengroep.4

Koanstudie

Uit de artikelen van Greet Limpens blijkt dat koanstudie voor haar erg belangrijk was! Sommigen herinneren zich dat zij altijd met haar koanboek onder de arm liep. Zij begon haar koanstudie bij Lassalle en na zijn overlijden ging ze er mee door bij Ama Samy. Over haar worsteling met de eerste koan Mu bij pater Lassalle schreef zij: “Toen hij mij die koan gaf zei hij erbij: ‘Mu is niets of niet’. Vele malen ging ik bij hem op dokusan en steeds stelde hij mij dezelfde vraag: ‘Wie of wat is Mu?’ Ik verzon alle mogelijke antwoorden maar iedere keer stuurde hij mij terug naar mijn kussen in de zendo. Ik bleef echter hardnekkig naar zijn sesshins gaan. Mijn volhouden werd uiteindelijk beloond.”5

Over de betekenis van de ontmoeting tussen zenboeddhisme en christendom voor haar zegt zij: “Via koanstudie wordt de geest geopend voor de mysteries binnen het christelijk geloof met name die bijna niet te kraken psalmteksten werden inzichtelijk door het werken met koans”. Greet verdiepte zich in christelijke mystici zoals Johannes van het Kruis en Meister Eckhart. Christelijke mystiek en zenboeddhisme waren voor haar een wederzijds bevruchtend.

Een boek dat Greet instemmend aanhaalt is Zen and the Bible van zenmeester en jezuïet Kadowaki (1926-2017) waarin hij koanteksten met teksten uit de Bijbel vergelijkt. Uit eigen ervaring weet Greet Limpens dat de koans inzicht geven in bijbelteksten. Zij was verrast en verheugd over overeenkomsten tussen haar eigen religieuze culturele achtergrond en zenboeddhisme. Door de zenmeditatie ging ze bijbelteksten met andere ogen lezen. Zij ervaarde dat haar eigen religie universeler werd als ze teksten uit de beide tradities naast elkaar las.

Zo legt zij een passage uit de Boeken der Wijsheid naast Het lied van Zazen van Hakuin. En één van haar eerste koans: “Als de wind door de wilgen waait, zweven de donzige zaadballen weg” herinnerde haar aan psalm 103: “want de mens, als gras zijn dagen, zij/hij bloeit als de bloem op het veld, gaat de wind erover, verdwenen, en de plek heeft geen weet meer van haar/hem”. Overeenkomsten ziet zij ook tussen koan 12 over meester Zuigan, die elke dag tegen zichzelf riep “Meester, ben je wakker?” en de tekst 1 Samuel 3 uit het Oude Testament over Eli en de slapende Samuel, die drie keer geroepen werd door de Heer. En van de koan over zenmeester Ummon’s  ’Iedere dag een goede dag’ vond ze een pendant in de woorden die Christus sprak over ‘worden als een kind’.

Het Bijbelverhaal van de tien bruidsmeisjes met de olielampen (Mattheus, 25:1-12) is Greet gaan begrijpen door het beoefenen van zenmeditatie. In dit bijbelverhaal komen voor haar de christelijke weg en de zenweg samen. Alle tien de bruidsmeisjes waren op weg. Sommigen van hen hadden onderweg al meer innerlijke wijsheid en bevrijding verworven dan de andere. Bij de wijze meisjes brandde het innerlijk licht en zij vertrouwden erop dat dit innerlijk licht zou blijven branden. Maar hoe zouden zij dat licht en vertrouwen kunnen overbrengen aan de andere vijf, die moeite hadden hun licht brandend te houden en geen reserve hadden? Vertrouwen en overgave zijn niet met goede raad en ondersteuning over te dragen. Ieder mens moet haar/zijn eigen unieke weg gaan, het eigen licht ontsteken en brandend houden. Deze weg is strikt persoonlijk en uniek net als de zenweg en de koanstudie. De ervaringen en intuïtieve inzichten die je hebt verkregen op weg naar het antwoord op een koan zijn niet over te dragen. Niemand kan de persoonlijke inzichten aan een ander geven, zoals de wijze meisjes hun olie, hun innerlijke rijkdom, die de lamp brandend houdt, niet aan de onverstandige meisjes kunnen geven.6

Het gedachtengoed van Greet Limpens

Vanaf 1995 werd rond de thema’s spiritualiteit, meditatie, geestelijke gezondheid en religie een reeks van 33 katernen uitgegeven door een uitgeverscollectief onder de naam LEELA (Goddelijk spel).7 In deze reeks verschenen tussen 1995 en 2000 vier katernen van Greet Limpens, die haar gedachtegoed weergeven. We zullen hier de twee meest aansprekende katernen Stilte en inkeer, de weg naar binnen en Zen is breekbaar verkort weergeven. De volledige teksten staan op de website onder “Lezen ter inspiratie” (met dank aan DUC Educational Center).

In Stilte en inkeer, de weg naar binnen (katern 25) staat de vraag centraal: Kunnen wij, gewone mensen die midden in het leven staan, ook de weg naar binnen gaan? Stilte en inkeer associëren wij meestal met het monastieke leven in kloosters, met kluizenaars en met individueel rondtrekkende pelgrims, maar ook zij waren zeer actieve en bij het leven betrokken mensen.

Stilte en inkeer, de weg naar binnen begint na een inleidende tekst van Dag Hammarskjöld met drie bijbelverhalen over Elia, Mozes en Jezus waarin angst, eenzaamheid, wanhoop en bekoringen centraal staan. Deze gevoelens gaan vooraf aan de ontmoeting met God. Greet Limpens gebruikt deze verhalen om aan te geven dat de spirituele weg geen gemakkelijke weg is. Als wij inkeren in onszelf om de bron van ons allesomvattende Zijn te beproeven, dan komen we onszelf tegen. We lopen onszelf voor de voeten. Dit komen we in alle geschriften van de grote mystici tegen.

Voor ieder die oprecht zoekende is, is het belangrijk om dit te weten, want de mogelijkheid bestaat dat zij/hij ontmoedigd raakt en vreest dat een innerlijke spirituele weg niet voor haar/hem weggelegd is. Greet Limpens gaat in op de vraag: wat kan ik op de weg naar binnen tegenkomen en is die weg naar binnen mogelijk voor ons, die in het volle leven staan? Haar antwoord is jazéker. Wij hoeven de woestijn niet op te zoeken, de woestijn ligt in onszelf. We hoeven de kluis niet in te trekken, de kluis zit in onszelf. Wat we moeten doen is stil worden, stil in lichaam en geest en dan kijken naar onszelf en alles wat we tegenkomen in Gods hand leggen en ons door Hem aanvaard weten. Greet gebruikt het woord God omdat zij in die traditie staat maar we kunnen hier ook Kuan Yin of de Eeuwige Moeder lezen.

De spirituele weg kent de drie elementen Loutering, Verlichting en Vereniging. Greet staat uitgebreid stil bij de loutering (zuivering) van de psyche. Het is haar professionele werkterrein. Greet Limpens van Overbeek was 25 jaar werkzaam als pychotherapeut.
“Stil zitten, innerlijk stil worden en luisteren kan ons dichter bij onze bron brengen, bij onze oorsprong, bij het mysterie van het leven wat onnoembaar en verborgen is. Maar innerlijk stil worden is geen eenvoudige zaak. Als wij het om ons heen stil maken, of de stilte opzoeken, en stil gaan zitten zonder enige activiteit, dan merken we pas hoeveel rumoer er binnen in ons is. Als we stil vallen en op onszelf aangewezen zijn komen we van alles tegen. Gevoelens van machteloosheid, van onrechtvaardig behandeld te zijn of van ontgoocheling komen naar boven. We ervaren verdriet of boosheid, soms zonder te weten waar het vandaan komt. Er blijken zeer veel onafgewerkte zaken te zijn en we zijn geneigd in ons zelf ellenlange discussies aan te gaan”.

“Hoe komt het dat zoveel zaken onafgewerkt zijn? Hoe het uit te houden met onze beperktheid, onze machteloosheid, ons falen, onze schuld, onze onvervulde verlangens, ons verdriet en onze boosheid? We proberen te kijken en te luisteren naar onszelf om te verstaan, wat het allemaal in ons teweegbrengt. We kijken met innerlijke ogen naar onszelf zonder oordeel of afkeuring. Zien wat in ons leeft en accepteren dat het bij ons hoort, zo zitten en het uithouden kan een groot gebed/meditatie worden”.

“Alles wat in ons leeft, leggen we in Gods hand of brengen we terug naar onze Oorsprong, met het rotsvaste vertrouwen dat we aanvaard zijn zoals we zijn met alles wat bij ons hoort. Aanvaarding, overgave en acceptatie. Op deze wijze mediteren is afdalen in de afgrond van jezelf en al de brokstukken weer toe-eigenen en een heel mens worden. Zo mediteren is alle houvast opgeven, alle vertrouwde beelden en meningen loslaten, alles uit handen geven”.

“Eenmaal de weg gaande zal ons innerlijk verlangen groeien. Waar we uiteindelijk bij uit komen is een innerlijke leegte. Het is in zekere zin puinruimen, om openheid te creëren. Als het stil en leeg wordt in ons komt er plaats voor het Goddelijk Mysterie, want zolang we vol zijn van onszelf is er geen ruimte om onze innerlijke bron te laten stromen en er van te proeven. Zo mediterend zullen we verzoend raken met onszelf en mild worden tegenover anderen. Een spiritueel mens streeft naar heelheid, naar een heel-mens te zijn”.

Zen is breekbaar verscheen als Katern nr. 30 en eerder in ZEN. Europees zen tijdschrift voor theorie en praktijk. 11 – Winter 1998/1999.
Zen is een fascinerend fenomeen. Je kunt er zeer intens en eindeloos mee bezig zijn zonder het wezen ervan te doorgronden. In Zen is breekbaar vergelijkt Greet Limpens zenmeditatie met een grote, fragiele glazen vaas waar we aandachtig en voorzichtig mee om moet gaan. “In feite dragen we hoofdzakelijk lucht. Je hebt er je handen aan vol, maar het weegt niets. Ga je er onzorgvuldig mee om dan kun je hem zo breken en jezelf eventueel verwonden”. Een mooie metafoor. Ook heel mooi is de vergelijking die Greet trekt tussen de christelijke heilige roeping en het geroepen worden tot zen. Zij verbindt dit aan enkele jeugdervaringen in een druk gezin, waaraan zij als kind vaak ontsnapte door zich te verstoppen in huis of in de tuin om een hele tijd doodstil te blijven zitten. Dan kwam er een gelukzalige rust over haar. Dit verlangen naar afzondering en stilte raakte ondergesneeuwd, maar later, toen zij zelf een druk gezin had, zocht zij deze stilte weer op. Eerst jarenlang in wekelijkse yogalessen en vanaf 1981 door zenmeditatie.

Zij werd door zen ‘geroepen’ aanvankelijk zonder te weten waarom. Er was niemand in haar directe omgeving die zenmeditatie beoefende. Het waren de boeken van pater Lassalle, waardoor zij zozeer werd geraakt, dat zij zelf een kussen maakte en iedere ochtend ging zitten. Zij werd geroepen door een verlangen dat zij al heel lang kende.

“Net zoals met de glazen vaas moeten we aandachtig en behoedzaam om gaan met zen. Alleen dan kunnen we de echte waarde van zen ervaren in plaats van gecreëerde waarde, die door onszelf wordt toegevoegd. Dit leidt tot de vraag: welke onbewuste motieven spelen mee bij de keuze voor de zenweg? En welke toegevoegde waarden gaan een rol spelen? Iedereen, die aan zenmeditatie doet zou op dit punt aan zelfonderzoek moeten doen, want storende onbewuste motieven en toegevoegde waarden kunnen ons doen vastlopen of verdwalen op de zenweg”. Om de metafoor nog even door te trekken: de vaas kan breken. Het aantal mensen, dat afhaakt is groot. Greet noemt verschillende redenen daarvoor en gaat in op de dwaal- en vluchtwegen van zen. “Bij de zenbeoefening moeten we niet meer willen, dan we op dit moment kunnen. Zen helpt ons om van het zozeer begeerde voetstuk af te stappen, in plaats van er op te gaan staan. De zenbeoefening heeft waarde op zichzelf en houdt geen enkele belofte in. Zen is niet gericht op vervolmaking, maar op aanvaarding van onze levensomstandigheden én aanvaarding van ons zelf, precies zoals we zijn. Dus ook acceptatie van onze beperkingen, van onze negatieve kanten en onze verwarrende gevoelens. Aanvaarding is tegelijk het uitgangspunt voor mogelijke veranderingen”.

“Tijdens de meditatie is de plek waarop we zitten voor ieder van ons een eiland in de gemeenschap. We vallen volledig op ons zelf terug. Dit alleen-zijn is echter maar betrekkelijk, want innerlijk voeren we hele dialogen. Tijdens een meditatiedag of sesshin ontdekken we hoe moeilijk het is om die dialogen stil te leggen. De stilte en de afzondering zullen ons er van weerhouden om te praten over wat ons bezig houdt. De uiterlijke stilte bevordert op die manier de innerlijke stilte en de eenzaamheid wordt meer voelbaar. Duurt het stilzwijgen kort dan is het te verdragen, maar bij een langdurige sesshin wordt het soms ondraaglijk. En toch is de verplichte stilte tijdens de sesshin er op gericht om het in de eenzaamheid bij je zelf uit te houden. Hoe meer wij thuis raken bij ons zelf, des te beter zullen wij de eenzaamheid, die nu eenmaal bij het leven hoort, kunnen dragen. Eenzaamheid is immers een existentieel gegeven in ons bestaan”.

“De lange duur van een meditatiecursus of sesshin met de verplichte stilte is een goede oefening om bij je zelf te blijven. De drang om zo snel mogelijk je gedachten en ervaringen met een ander te delen, kan voortkomen uit de angst voor je afgezonderd voelen en de neiging om de ervaring van eenzaamheid uit de weg te gaan. Het verplichte stilzwijgen is een hulpmiddel om de innerlijke dialogen stil te leggen en bij je zelf te komen, bij jouw geheel eigen zo-zijn, los van de mensen in je omgeving. Afzondering kan ons vrij maken van meningen van anderen en ons de ruimte geven om onszelf te zijn zonder angst voor afwijzing of veroordeling van anderen. Tegelijkertijd sluit aanvaarding van onze eigenheid in dat we ook de ander in zijn eigenheid aanvaarden. Het maakt ons open en ontvankelijk in contact met anderen. Het lijkt tegenstrijdig maar het kunnen verdragen van eenzame afzondering komt onze relaties met anderen ten goede. Stilte en eenzaamheid maken ons niet alleen open en ontvankelijk voor onze medemensen, maar ook voor het mysterie, dat ons overstijgt”.

Wat opvalt in beide artikelen is dat haar werk als psychtherapeut Greet Limpens van Overbreek groot inzicht heeft gegeven in de valkuilen van de meditatie, die ons op een dwaalspoor kunnen brengen. En die valkuilen en onderliggende oorzaken daarvan heeft zij enorm helder verwoord, waardoor zij voor ieder van ons een waardevolle aansporing kunnen zijn tot zelfonderzoek op de zenweg. Haar artikelen zijn uitdrukking van het authentieke verhaal van een vrouw die de zuiverheid van de beoefening van Zen en meditatie zeer na aan het hart lag.

De dialoog tussen Oost en West

De dialoog tussen Oost en West kent een lange ontwikkeling. Missionarissen, ontdekkingsreizigers en geografen in Azië kwamen al heel vroeg in contact met Boeddhisme, Confucianisme en Taoïsme en hebben daarover geschreven. Men ontdekte elkaar, bestudeerde de relatie – de overeenkomsten en verschillen- tot in al haar facetten, schreef erover en beoefende elkaars praktijken. De interreligieuze dialoog tussen Oost en West kwam in de Katholieke Kerk op gang sinds het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965). Ruim een decennium daarvoor vond in Chicago het parlement van wereldreligies plaats en kwamen nonnen en monniken vanuit Boeddhistische en Christelijke tradities met elkaar in gesprek. De Christelijke nonnen en monniken waren geraakt door de spirituele diepte van de Boeddhistisch en Taoïstische teksten. Een pionier in de dialoog tussen de wereldreligies was de trappister monnik Thomas Merton (1915-1968). Hij correspondeerde onder meer met D.T. Suzuki en ontmoette Thich Nhat Hahn en de Dalai Lama. Merton heeft ook Elisabeth Dinnissen ontmoet.

Maar er was niet alleen sprake van intellectuele interesse: monniken en nonnen beoefenden de praktijk van de zenmeditatie en een aantal van hen hebben transmissie gekregen in de Boeddhistische traditie. Denk aan pater Lassalle, Jeroen Witkam, zuster Elisabeth Dinnissen, Robert Kennedy, Kadowaki en Ama Samy. Dit rijtje is lang niet compleet. Ook Ton is van jongsaf aan betrokken op de dialoog tussen Boeddhisme en Christendom. Het begon in zijn gymnasiumtijd door zijn diepe geraakt zijn door Dostojevski, via de studie Slavistiek en vooral de religieuze elementen in de atheïstische Sovjet literatuur, het contact met hoogleraar vergelijkende godsdienst- en cultuurpsychologie Han Fortmann eind jaren 50 en vanaf 1971 zijn reizen naar het verre oosten waar hij onder meer Masao Abe ontmoette. Abe (1915-2006), één van de leraren van Ton, heeft zich intensief verdiept in de relatie tussen zen en de christelijke God. Het centrale begrip in zijn filosofie is God-als leegte.8 Ama Samy heeft in Waarom kwam Bodhidharma naar Westen: hoe de dialoog te beoefenen de kern van de dialoog beschreven: klamp je niet vast aan ideeën, aan een letterlijke interpretatie, aan oude zekerheden. In de religieuze handeling is het hele universum betrokken. Daarin ga je aan Boeddha en Christus voorbij.

In Nederland bezocht Ton onder meer sesshins begeleid door Pater Lassalle in het Trappistenklooster Abdij Maria Toevlucht in Zundert, waar Jeroen Witkam de motor van was. En via Lassalle kwam Ton weer in contact met Ama Samy. Zij onderhouden tot op heden een hartelijke vriendschap. In Nijmegen was Ton vaak te gast bij Oshida, een zenmeditatiegroep onder leiding van dominicaan Chris Smoorenburg (1929-2015).

Het is dan ook niet verwonderlijk dat de eerste drie vrouwen die van Ton transmissie kregen, zuster Elisabeth Dinnissen, Greet Limpens en ook Bieke Vandekerckhove (waarover in een volgend artikel), religieuze vrouwen zijn die in deze traditie staan van de dialoog tussen Oost en West, tussen Zenboeddhisme en Christendom.

Hoe staat de dialoog er voor nu de secularisering steeds verder is voortgeschreden. Nu het absoluut niet cool is om jezelf religieus te noemen. Nu de katholieke kerk is teruggekeerd naar oude waarden en meer dan ooit naar binnen gekeerd is geraakt. De ontwikkeling naar flexibel geloven of het Multireligious Belonging, het combineren van elementen uit verschillende religies, is tegenwoordig gemeengoed geworden. De monastieke interreligieuze dialoog (MID/DIM) is een internationale beweging die bestaat sinds de jaren 70 en ook in Nederland tot op heden ontmoetingen organiseert, maar de huidige abt Henry Vesseur van de Willibrordsabdij ziet het bezoek aan de gebedsgetijden in de kapel onder de deelnemers aan meditatiecursussen in de Slangenburg teruglopen “iets waar Greetje behoorlijk streng in was”. Het is mooi dat de benedictijnerabdij de nagedachtenis aan Greet Limpens van Overbeek eert door een tekst die voor haar de kern van zenmeditatie uitdrukt, op hun website te hebben, https://willibrordsabdij.nl/ (onder stiltecentrum/zen-meditatie sessies):

Zenmeditatie is:
Eén zijn in veelheid.
Eenzaam in verbondenheid.
Samen vallen met de stilte.
Leeg worden in volheid.
Wachten zonder verwachting.
Het eeuwige proeven
in de volstrekte eenvoud
van dit moment.
(Greetje Limpens 1936 – 2014)


1 Naast mijn eigen onderzoek naar de nalatenschap en sporen van activiteiten van Greet Limpens is de hulp van Jo Ampe en Carine Pulinckx onontbeerlijk geweest. Zij waren in het bezit van vier katernen in een reeks uitgegeven door Leela. De katernen geven het gedachtengoed van Greet Limpens helder weer. Bovendien vond ik er na lang zoeken het jaar van transmissie van Greet in: november 2003! Zij ontving dus als de tweede vrouw transmissie van Ton, een jaar na zuster Elisabeth Dinnissen. Jo en Carine stuurden mij ook een flyer van een zenweekend onder leiding van Greet in Bree (B). Beetje bij beetje kwam Greet Limpens tot leven via haar activiteiten en haar artikelen.
2 Maha Karuna Ch’an Nieuwsbrief nummer 1 2004, p.12 -14.
3 Maha Karuna Bericht 2005 nummer 2, p. 32-37
4 Haar inleidingen heeft zij in eigen beheer uitgegeven, maar die heb ik niet kunnen achterhalen.
5 Maha Karuna Ch’an Nieuwsbrief nummer 2 2004, p. 14-17. Pessoa. Een Portugese zendichter.
6 Deze tekst sprak Greet Limpens uit als voorbereiding op een zencursus, die Kadowaki in het voorjaar van 1998 in De Tiltenberg in Vogelenzang zou geven. De zenstaf organiseerde voorafgaand aan Kadowaki’s komst een studiedag over ‘Zen en de joods-christelijke traditie’. Greet werd gevraagd te spreken over het boek van Kadowaki en haar ervaringen met de ontmoeting tussen zen en de bijbel tijdens haar zen praktijk van ruim 15 jaar. De uitgesproken tekst verscheen in bewerking als katern nr.31 en eveneens in het Kwartaalblad Boeddhisme, voorjaar 2000 en in bewerking onder de titel Ontmoetingen tussen Zenboeddhisme en Christendom in het themanummer van Maha Karuna Bericht over de dialoog 2005 nummer, p. 32-37
7 http://www.duceducationalcentre.nl/publicaties
8 Verder lezen: Annewieke Vroom God of Leegte? Zenboeddhist Masao Abe in dialoog met christelijke denkers promotie onderzoek VU Amsterdam, december 2014.

4 gedachten over “Greet Limpens van Overbeek, Zenmeditatie is samenvallen met de stilte”

  1. Marja van Riemsdijk

    Hartelijk dank voor het uitgebreide artikel over Greet Limpens- stof te over voor een dagelijkse bemoediging. Inspirerend. Dank!

Laat een antwoord achter aan Fen Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven